Vormgodsdiens verwys na die beoefening van godsdiens wat hoofsaaklik fokus op uiterlike rituele, tradisies, en seremonies, eerder as op innerlike geloof, oortuiging, en ‘n persoonlike verhouding met God. Dit behels dikwels die nakoming van godsdienstige reëls en gebruike sonder om die diepere geestelike betekenis daarvan te verstaan of te ervaar.

Hierdie term word dikwels in ‘n negatiewe lig gebruik, aangesien dit kan impliseer dat ‘n persoon meer op die uiterlike skyn van godsdienstigheid fokus as op die werklike inhoud en diepte van hul geloof. Vormgodsdiens kan lei tot ‘n meganiese benadering tot geloof, waar mense die praktyke van hul geloof volg uit gewoonte of sosiale druk eerder as uit opregte toewyding.

In Matteus 23 (Mark 12:40; Luk 11:39-42; Luk 20:47) vaar Jesus uit teen die Fariseërs en skrifgeleerdes oor hulle beoefening van vormgodsdiens:

(16)… Julle sê: ‘As iemand by die tempel ‘n eed aflê, is hy nie aan sy eed gebind nie, maar as hy by die goud van die tempel ‘n eed aflê, moet hy die eed nakom.’
(18)Julle sê ook: ‘As iemand by die altaar ‘n eed aflê, is hy nie aan sy eed gebind nie, maar as hy by die offergawe bo-op die altaar ‘n eed aflê, moet hy die eed nakom.’
(23)… Julle gee tiendes van kruisement, anys en koljander, maar wat volgens die wet van God die swaarste weeg, laat julle na: geregtigheid, barmhartigheid en betroubaarheid. Juis hierdie dinge moet ‘n mens doen en die ander nie nalaat nie.
(25)… Julle maak die buitekant van die beker en die skottel skoon, maar binne is hulle vol hebsug en onmatigheid.
(27)… Julle is soos witgeverfde grafte, wat van buite mooi lyk maar daarbinne vol doodsbene en allerhande onsuiwerheid is. (28)So is julle ook: van buite lyk julle vir mense vroom, maar van binne is julle vol huigelary en minagting van die wet.”

Engels

Die Engelse woord vir “vormgodsdiens” is “formalism in religion” of “ritualism”. Hierdie terme verwys na ‘n fokus op uiterlike vorme, seremonies, en tradisies in godsdiens, dikwels ten koste van innerlike geloof, opregte spiritualiteit, of ‘n diep persoonlike verbintenis.

Afhangende van die konteks, kan jy ook woorde soos “outward religiosity”, “ceremonialism”, of “religious formalism” gebruik.